دروه مهدویت

مهدویت قسمت دوم 

طبق آنچه که در قبل گفته شد، ۱۴۰ آیه از قرآن کریم با عنوان آیات مهدویت همراه با روایات مختلف در ذیل آن آیات در کتاب مفصله توسط علما جدا شده است.
در واقع اشاره مستقم به مهدویت در آیات قرآن نشده. بلکه اشاره تاویلی شده است. یعنی آیاتی که بطن آن آیات با توجه به روایات معصومین علیه السلام برداشت مهدویت می شود. 
  خداوند در آیه ۸۳ آل عمران می فرماید:  
همه چیز در آسمان ها و زمین تسلیم او است، اسلام می آورد و به او ایمان می آورد. چه دلخواه خودش باشد و چه دلخواه خودش نباشد و همه به سوی او بازگشت خواهند کرد. 

این آیه که ظاهرش حجت است.
می فرماید: کسی از دست خدا نمی تواند فرار کند. یا فرد با تیب خاطر به آن شناخت می رسد و تسلیم خدا می شود و یا اینکه مجبور می شود. چون بازگشت همه به سوی خداست، زیرا راه دیگری نیست، مسیر دیگری نیست.
وقتی از امام محمد باقر علیه السلام درباره این آیه پرسیدند حضرت فرمود: 
مصداق این آیه، زمان ظهور امام زمان ع است. 


 

ابن بکیر می گوید از اباالحسن در رابطه با آیه ۸۳ سوره آل عمران پرسیدم.
حضرت فرمود این آیه درباره امام زمان عج است. 
یعنی ظاهر آیه به خداوند بر می گردد ولی بطن آیه به ظهور امام زمان عج مربوط است.  
 آن زمانی که حضرت ظهور می کند به همه روی می آورد. به یهود، به نصارا، به آن‌هایی که از دین خارج هستند، به کفار، به آنهایی که اهل هیچ چیزی نیستند،   
   به پوچ گرایان ، به نهیلیست هاو ... . حضرت اسلام را به همه این ها عرضه می کند آن هایی که به اراده خودشان می فهمند و تسلیم می شوند و می گویند آمنا و سلمنا. 
   ما ایمان آوردیم، حضرت به آنها امر می کند که نماز بخوانند، روزه بگیرند، زکات بدهند آن ها هم می گویند چون ما فهمیدیم تو بر حقی این اوامر را انجام می دهیم.  
    ولی افراد دیگر می گویند نه و قبول نمی کنند.  
حضرت به آن ها می فرماید: 
امروز دیگر قبول نمی کنیم نداریم. یعنی باید قبول کنی و این افراد، کراهتا و از روی اجبار می پذیرند و اتفاقا همین افراد مقدمه شهادت امام زمان عج را فراهم می کنند.

 

 (آیه ۱۵۸ سوره انعام که بخشی از دعای آل یاسین هم همین است) .
 آیا انتظار دارند که فرشتگان عذاب به سویشان آیند؟ 
 یا در قیامت، که آن روز، روز جلوه‌ی کامل حق و ظهور و انکشاف تام توحید است پروردگارت مانند مرگ و آثار پس از آن تحقق یابد؟ 
 روزی که برخی از نشانه های پروردگارت به ظهور آید، ایمان آوردن کسی که پیش از این ایمان نیاورده یا درحال ایمانش، عمل شایسته ای انجام نداده، سودی نخواهد داشت. 
 بگو شما با این وضع ناروایی که دارید منتظر عذاب باشید، ما هم منتظریم که عذاب خدا به شما برسد. 
  یعنی در آن روز طوعا و کرها همه باید ایمان بیاورند(الیوم ان الدین عندالله السلام )  

  * ما ۳ تا ابا الحسن داریم و در اینجا منظور امام موسی کاظم علیه السلام است چون ابن بکیر از اصحاب امام موسی کاظم ع است. 
   از طرفی این روایت مستقیم است با توجه به کلمه سالت که خود آن یکی از قرائن است. 
  یعنی نمی گوید از فلانی شنیدم. بلکه می گوید من سئوال کردم و این ها بحث های درایت الحدیث است.  

  در آیه ۱۵۹ سوره نساء خداوند می فرماید:  
  نیست از اهل کتاب کسی، مگر این که قبل از مرگش به حضرت عیسی ع ایمان می آورد و در قیامت بر ایشان گواه خواهد بود. 

علی بن ابراهیم قمی در تفسیرش، از ابن شهر بن حوشب نقل می کند که حجاج بن یوسف ثقفی از شهر بن حوشب در رابطه با آیه ۱۵۹ نسا می‌پرسد
{یعنی حجاج بن یوسف ثقفی هم قرآن می خواند، حتی تدبر هم می کند چون برایش سئوال پیش آمده، پس باید دقت کنیم و حواسمان را جمع کنیم
که گول عبادتمان را نخوریم و خدای نکرده منحرف نشویم}
و می گوید: من آنقدر یهودی ها و مسیحی ها را کشتم و ایمان هم نیاوردند، پس این آیه منظورش چیست؟ 
شهر بن حوشب گفت: 
این یعنی به درستی که عیسی علیه السلام پیش از قیامت، از آسمان فرود خواهند آمد و از یهود و غیر یهود، کسی باقی نمی ماند
مگر این که پیش از مردنش به عیسی علیه السلام ایمان می آورد و پشت سر او نماز می خواند.
 یعنی وجود مبارک امام زمان عج می آید و عیسی علیه السلام جلوی چشم همه به امام زمان عج اقتدا می کند. بنابر این بقیه هم اقتدا می کنند. 
حجاج گفت: این حرف تو نیست. 
درست است تو مولایی ولی از ظاهر آیه چنین بر نمی آید آیا تو از این آیه اینطور متوجه شدی؟ 
شهر بن حوشب گفت: از  محمد بن علی امام باقر علیه السلام  شنیدم.
حجاج گفت: به والله قسم، تو این مطلب را از صاف ترین و زلال ترین چشمه معرفت دنیا گرفته ای.
 
با توجه به صحبت های قبل باید گفت: که چیزی به طور مستقیم در قرآن در رابطه با مهدویت نداریم مگر آیاتی که در بطن آیات آمده باشد.
و با توجه به روایاتی که از معصومین ع به دست ما رسیده، حکم می کنیم که این آیه، یک وجه از وجوه تفسیرش بر می گردد به وجود مبارک امام زمان علیه السلام.


 

آیه دیگری که در رابطه با مهدویت معرفی می شود، آیه ۱۵۹ سوره اعراف است[ و از قوم موسی ع  گروهی هستند که این ها به حق راهنمای می کنند و به حق عدالت را برپا می کنند]. 
در تفسیر این آیه که قوم موسی، افراد خوبی بودند و اینکه چه کار می کردند، مشخص است. 
حتی علاوه بر تفسیر، تاریخش هم مشخص است. اما در حالت عادی چیزی از این آیه به عنوان تاویل نمی توان بیرون کشید.
ازطرفی در تفسیر عیاشی آمده است:
زمانی که امام زمان عج ظهور کرد یا محاذی با ظهور امام زمان عج، ۲۷ نفر از پشت کعبه مشخص می شوند که ۱۵ نفرشان از قوم موسی علیه السلام هستند.
همان‌هایی که در زمان حضرت موسی علیه السلام و بعد از او راهش را درست ادامه دادند. این ها از یاران امام زمان عج هستند.
آن هایی که خداوند در قرآن کریم فرمود:[ و من قوم موسی امه......آن هایی که از قوم موسی هستند و به حق قضاوت می کنندو به حق عدالت را بر پا می کنند]. 
یک تعداد از آن ۲۷ نفر، اصحاب کهف هستند. البته تعداد اصحاب کهف هم باید سنجیده شود. زیرا خداوند در قرآن فرمود: یکی از متشابهاتی که افراد دچار آن شدند، تعداد اصحاب کهف بود. 
گاهی اوقات سر چیز های بی خود بحث می شود، این گونه بحث ها بین علما هم اتفاق می افتد.
آیت الله خویی ره که در بحث تفسیر و علم الحدیث، آدم بزرگی بودند می فرمودند: بین علما جنگی در گرفته که در نماز، (مالک یوم الدین) را چگونه بخوانیم؟!
ایشان تمام موارد را می آورد و درباره اش صحبت می کند و بعد می فرماید:
نمی دانم این بحث چه فایده ای دارد؟
و به مفسران و علمای بزرگ می گوید آخر شما دنبال چه می گردید؟
به چه می خواهید برسید ؟
از اینطور مباحث زیاد داریم که از جمله مباحث میان گروهی و میان مذهبی به شمار می رود.
چیزی هم از آن در نمی آید و به نتیجه ای هم نمی رسد. 
نمونه‌ی این گونه بحث را خداوند در قرآن در سوره کهف فرمود:
که یک عده می گویند اصحاب کهف ۴ نفر بودند و پنجمین آن ها سگشان بود. یک عده گفتند که اصحاب کهف ۵ نفر بودند و ششمین آن ها سگشان بود. 
این ها اصل ماجرا را رها کردند و چسبیدند به اینکه، اصحاب کهف چند نفر بودند؟
اینکه تعداد این ها چند نفر بوده چه مشکلی از شما حل می کند؟ 
اصل ماجرا این است که آن ها خدا را شناختند و در زمان طاغوت، جرات کردند از خدای یگانه حرف بزنند.
اینکه در آن زمان چیزی به نام فرض خدای یگانه است و روی حرفشان ایستادند و از آنجا خارج شدند و گرفتاری ها را متحمل شدند. این مهم است. 
پس از آن ۲۷ نفر، ۱۵ نفر طبق فرموده خداوند در آیه ۱۵۹ اعراف، از افراد قوم موسی هستند. 
بعدی تعداد اصحاب کهف هستند.
   بعدی یوشع وصی حضرت موسی علیه السلام است. بعدی مومن آل فرعون که حزقیل یا حزبیل می باشد. 
بعدی سلمان فارسی، بعدی مالک اشتر، بعدی ابودجانه انصاری است که بعد از ظهور آقا امام زمان عج در اطراف خانه کعبه حضور پیدا می کنند و حضرت را یاری می کنند.
_ آیه بعدی که به مهدویت مربوط می شود.

 

آیه۳۹ انفال است که خداوند می فرماید:
بجنگید و مقاتله کنید با کفار و مشرکین و این مقاتله را آنقدر ادامه دهید
{حتی در آیه ۳۹ انفال، حرف امتداد است. یعنی آنقدر با سران کفر و فتنه در دنیا بجنگید و آنقدر مقاومت و استقامت داشته باشید، آنقدر روی حرفتان بمانید}
تا اینکه دیگر هیچ فتنه ای در دنیا باقی نماند و دین کاملا از آن خدا باشد و دین خدا بر مردم حکم کند. 
  ظاهر آیه همین است که گفته شد.  
  ولی افراد تا قیامت به جز معنی آیه چیزی از آن نمی فهمند مگر اینکه معصوم چیزی گفته باشد. 

در اصول کافی جلد۸ ص ۲۰۱ این روایت است که محمد مسلم می گوید:  
به امام باقر علیه السلام عرض کردم که آیا منظور آیه ۳۹ انفال ما هستیم که در حال جنگیدن با کفار هستیم؟
حضرت فرمودند: تاویل این آیه هنوز نیامده است.

رسول الله ص وقتی که آمد و دین را عرضه کرد، یک عده پذیرفتند و یک عده هم نپذیرفتند.
آنهایی که نپذیرفتند جزیه دادند و در آن زمان اجباری هم نبود، خیلی از افراد مشرک بودند و این شرک هم ادامه پیدا کرد.
ولی آن زمانی که حجتمان بیاید، دیگر هیچ بهانه ای پذیرفته نیست و همه باید به دین خدا گردن نهند و تسلیم شوند.
حتی ایمانی که سود و ایده ای نداشته باشد یا نتیجه و ثمری نداشته باشد، پذیرفته نیست و آنجاست که این آیه {۳۹ انفال} محقق می شود. 
{تنزیل این آیه سرجایش است. تنزیل این آیه مال من و شماست ولی تاویلش برای ظهور امام زمان عج است.
یعنی یک عده گویند که این آیه مربوط به ما نیست و مال امام زمان عج است.
یعنی تنزیل آیه، با ظهور و نزول آیه، حکم را همراه خودش دارد و ربطی به تاویلش ندارد. }
تاویل آیه به ما یاد می دهد که اصل آیه کجا محقق می شود.

daneshofahm@
مکانی برای مطالعه اندیشه